Τα δόντια αποτελούνται από ένα συνδυασμό σκληρού και μαλακού ιστού. Μπορεί να μην σκέφτεστε ότι τα δόντια είναι ζωντανά, αλλά τα υγιή δόντια είναι ζωντανά.
Όταν τα νεύρα στον πολφό του δοντιού, το οποίο είναι το εσωτερικό στρώμα, καταστραφούν, όπως από τραυματισμό ή τερηδόνα, μπορούν να σταματήσουν να παρέχουν αίμα στο δόντι. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μόλυνση και κατ’ επέκταση να προκαλέσει νέκρωση του δοντιού. Αυτό είναι επίσης γνωστό και ως μη ζωτικό δόντι.
Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε πώς μπορείτε να εντοπίσετε ένα νεκρό δόντι και τι πρέπει να κάνετε εάν το τραυματίσετε.
Ποια είναι τα σημάδια ενός νεκρού δοντιού; Ένα νεκρό δόντι, είναι ένα δόντι που δεν λαμβάνει πλέον νέα ποσότητα αίματος. Για πολλούς ανθρώπους, ο αποχρωματισμός μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια ενός νεκρού δοντιού. Μπορεί επίσης να εμφανίσετε πόνο στο δόντι ή τα ούλα.
Τα υγιή δόντια έχουν συνήθως μια απόχρωση λευκού, αν και το χρώμα μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τη διατροφή και την στοματική σας υγιεινή. Για παράδειγμα, εάν καταναλώνετε τακτικά τρόφιμα όπως ο καφές, τα βατόμουρα, το κρασί, ή καπνίζετε, το χαμόγελό σας μπορεί να εμφανιστεί υπόλευκο ή ανοικτό κίτρινο. Αυτός ο αποχρωματισμός θα είναι πιθανώς ομοιόμορφος.
Εάν έχετε ένα δόντι που έχει αποχρωματιστεί επειδή νεκρώνεται, θα έχει διαφορετικό χρώμα από τα υπόλοιπα δόντια σας. Ένα δόντι που νεκρώνεται μπορεί να φαίνεται κίτρινο, ανοιχτό καφέ, γκρι ή ακόμα και μαύρο. Μπορεί να φαίνεται σχεδόν σαν το δόντι να είναι “μελανιασμένο”. Ο αποχρωματισμός θα αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου καθώς το δόντι συνεχίζει να αποσυντίθεται και το νεύρο πεθαίνει.
Ο πόνος είναι ένα άλλο πιθανό σύμπτωμα. Μερικοί άνθρωποι δεν αισθάνονται κανένα πόνο. Άλλοι αισθάνονται ήπιο πόνο και ακόμα άλλοι θα αισθανθούν έντονο πόνο. Ο πόνος συχνά προκαλείται από το νεκρωμένο νεύρο. Μπορεί επίσης να προκληθεί από λοίμωξη. Άλλα σημεία λοίμωξης μπορεί να περιλαμβάνουν:
• κακή αναπνοή • κακή γεύση στο στόμα σας • πρήξιμο γύρω από τη γραμμή των ούλων σας Εάν αισθανθείτε συμπτώματα ενός νεκρωμένου δοντιού, είναι σημαντικό να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας αμέσως.
Τι προκαλεί νέκρωση ενός δοντιού; Ο τραυματισμός του δοντιού είναι μια πιθανή αιτία για τη νέκρωσή του. Για παράδειγμα, να χτυπήσετε στο στόμα με μια μπάλα ποδοσφαίρου ή να σκοντάψετε και να χτυπήσετε το στόμα σας μπορεί να προκαλέσει τη νέκρωσή του. Ένα δόντι μπορεί να νεκρωθεί γρήγορα, σε λίγες μέρες ή αργά, σε αρκετούς μήνες ή χρόνια.
Ένα δόντι μπορεί επίσης να νεκρωθεί ως αποτέλεσμα της κακής οδοντικής υγιεινής. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κοιλότητες, οι οποίες όταν αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορούν να καταστρέψουν αργά το δόντι σας. Οι κοιλότητες ξεκινούν από την αδαμαντίνη (σμάλτο), το οποίο είναι το εξωτερικό προστατευτικό στρώμα του δοντιού σας. Αφήνοντάς το χωρίς θεραπεία, μπορεί σιγά-σιγά να καταστρέψει την αδαμαντίνη, να εισχωρήσει στην οδοντίνη και τελικά να φτάσει στον πολφό (νεύρο του δοντιού). Αυτό προκαλεί τη μόλυνση του πολφού η οποία σταματάει την αιματική του κυκλοφορία και, τελικά, προκαλεί τη νέκρωσή του. Πιθανότατα θα εμφανιστεί έντονος πόνος μόλις η φθορά φθάσει στον πολφό. Αν και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι τυχαίο εύρημα. Διάγνωση Ένα νεκρό δόντι μπορεί να εντοπιστεί κατά τη διάρκεια ρουτίνας μιας οδοντιατρικής συνεδρίας που περιλαμβάνει ακτινογραφίες. Μπορεί επίσης να εντοπιστεί εάν βλέπετε τον οδοντίατρό σας λόγω πόνου ή ανησυχιών για αποχρωματισμό.
Θα πρέπει πάντα να επισκέπτεστε τον οδοντίατρό σας μετά από τραυματισμό των δοντιών ή εάν έχετε οποιεσδήποτε ένδειξη ενός νεκρού δοντιού. Έτσι ο οδοντίατρός σας μπορεί να ξεκινήσει τη θεραπεία το συντομότερο δυνατό.
Θεραπευτική αγωγή Είναι σημαντικό να θεραπεύσετε ένα νεκρό δόντι το συντομότερο δυνατόν. Αυτό γιατί εάν το αφήσετε χωρίς θεραπεία, τα μικρόβια από το νεκρό δόντι μπορούν να εξαπλωθούν και να οδηγήσουν στην απώλεια και άλλων δοντιών. Θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει το οστό της γνάθου και τα ούλα σας.
Ο οδοντίατρός σας μπορεί να θεραπεύσει ένα νεκρό δόντι με μια διαδικασία γνωστή ως ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση). Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει αφαίρεση ολόκληρου του δοντιού, εάν αυτό έχει κακή πρόγνωση και είναι αδύνατο να αποκατασταθεί μετά το τέλος της θεραπείας.
Ενδοδοντική θεραπεία Με την ενδοδοντική θεραπεία, μπορεί να είστε σε θέση να κρατήσετε το δόντι σας άθικτο. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, ο οδοντίατρος ανοίγει το δόντι και μετά χρησιμοποιεί μικρά εργαλεία για να αφαιρέσει τον πολφό και να καθαρίσει τη λοίμωξη. Μόλις αφαιρεθεί ολόκληρη η λοίμωξη, ο οδοντίατρός σας θα γεμίσει τους ριζικούς σωλήνες που περιείχαν το νεύρο και έπειτα θα αποκαταστήσει την ποσότητα δοντιού που έχει καταστραφεί.
Σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να έχετε μια στεφάνη (θήκη) μετά από αυτή τη θεραπεία. Αυτό μπορεί να είναι μια καλή επιλογή αν η αδαμαντίνη είναι αρκετά κατεστραμμένη ή αν το δόντι πρέπει αν αποκατασταθεί με ένα μεγάλο σφράγισμα. Με τον καιρό, ένα δόντι που είχε υποβληθεί σε ενδοδοντική θεραπεία μπορεί να γίνει εύθραυστο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι στεφάνες συνήθως συνιστώνται για τα οπίσθια δόντια λόγω μεγάλων δυνάμεων που ασκούνται κατά τη μάσηση. Μια στεφάνη είναι ένα κάλυμμα που είναι ειδικά διαμορφωμένο στο δόντι σας. Ο οδοντίατρός σας θα διαμορφώσει μέρος του υπάρχοντος δοντιού σας και στη συνέχεια θα τοποθετήσει μόνιμα τη στεφάνη πάνω από το δόντι. Μια στεφάνη πρέπει να ταιριάζει με το χρώμα των γύρω δοντιών και να έχει μια τέλεια μορφολογία έτσι ώστε να μην ξεχωρίζει ως κάτι ξένο.
Εάν ο γιατρός σας διαπιστώσει ότι δεν χρειάζεστε στεφάνη, ίσως μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εσωτερική λεύκανση του δοντιών για να θεραπεύσετε οποιοδήποτε αποχρωματισμό του. Αυτό συνήθως παρατηρείται μόνο στα πρόσθια δόντια. Εναλλακτικά, ο οδοντίατρός σας μπορεί να συστήσει να καλύψει το δόντι με όψη πορσελάνης. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τις διάφορες διαθέσιμες αισθητικές θεραπείες.
Εξαγωγή δοντιού Εάν το δόντι σας έχει υποστεί σοβαρές βλάβες και δεν μπορεί να αποκατασταθεί, ο οδοντίατρος μπορεί να σας συστήσει να αφαιρέσετε πλήρως το νεκρωμένο δόντι. Μετά την εξαγωγή του, μπορείτε να αντικαταστήσετε το δόντι με εμφύτευμα, ή με μερική οδοντοστοιχία ή με γέφυρα. Συζητήστε με τον οδοντίατρό σας σχετικά με τις επιλογές σας. Ορισμένες ερωτήσεις που πρέπει να ρωτήσετε είναι:
• Θα χρειαστεί να αντικατασταθεί με την πάροδο του χρόνου; • Πόσο καιρό χρειάζεται για να γίνει η αποκατάσταση; • Θα χρειαστεί να κάνω κάτι διαφορετικό ώστε να φροντίζω το δόντι που θα αντικαταστήσω;
Διαχείριση του πόνου Εάν το δόντι σας προκαλεί πολύ πόνο, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι ενώ περιμένετε για θεραπεία:
• Αποφύγετε τα ζεστά ροφήματα. Μπορούν να αυξήσουν τη φλεγμονή, η οποία μπορεί να κάνει τον πόνο σας χειρότερο. • Πάρτε ένα αντιφλεγμονώδες φάρμακο όπως θα σας συστήσει ο οδοντίατρός σας. • Αποφύγετε να τρώτε σκληρές τροφές. Η δύναμη του δαγκώματος μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο. Είναι σημαντικό να επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας αμέσως. Η “θεραπεία” στο σπίτι δεν πρέπει να υποκαταστήσει την ιατρική περίθαλψη. Αντ’ αυτού, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε αυτές τις μεθόδους ενώ περιμένετε το ραντεβού σας.
Συμβουλές για την πρόληψη Η πρόληψη ενός νεκρού δοντιού δεν είναι πάντα δυνατή, αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο.
• Καλή στοματική υγιεινή. Βουρτσίστε τα δόντια σας δύο φορές την ημέρα και κάνετε τουλάχιστον μία φορά την ημέρα χρήση οδοντικού νήματος. • Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας κάθε έξι μήνες. Η προληπτική οδοντιατρική φροντίδα μπορεί να βοηθήσει να σταματήσει τα προβλήματα πριν ξεκινήσουν. Ο οδοντίατρός σας μπορεί επίσης να εντοπίσει πρώιμα σημάδια φθοράς των δοντιών και να τα θεραπεύσει προτού η φθορά φθάσει στον πολφό (νεύρο του δοντιού). • Χρησιμοποιήστε έναν προστατευτικό νάρθηκα. Εάν συμμετέχετε σε αθλήματα επαφής, όπως το μπάσκετ, ποδόσφαιρο ή το μποξ κτλ., φορέστε πάντα ένα προστατευτικό για να προστατεύσετε τα δόντια σας από πιθανό τραύμα. • Διατηρήστε μια υγιεινή διατροφή. Αποφύγετε να τρώτε πολλά ζαχαρούχα τρόφιμα, τα οποία μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο φθοράς των δοντιών σας. • Πίνετε νερό, ειδικά μετά το φαγητό. Το νερό μπορεί να σας βοηθήσει να απομακρύνετε τα μικρόβια και τα υπολείμματα τροφών από τα δόντια σας μεταξύ βουρτσίσματος. Είναι σημαντικό να βλέπετε τον οδοντίατρό σας αμέσως αν υποψιάζεστε ότι έχετε ένα νεκρό δόντι. Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη επιπλοκών. Όταν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η μόλυνση από ένα νεκρό δόντι μπορεί να επηρεάσει τα γύρω δόντια και το οστό.
